Công thức tính số thể lệch bội

Posted by Blog Dạy Học ⋅ 17.03.2013 ⋅ 2 phản hồi

Filed Under cong thuc, dot bien

a/ Các dạng :

-Thể khuyết (không) : 2n – 2 ; Thể khuyết kép : 2n – 2 – 2 .

-Thể một nhiễm: 2n – 1 ; Thể một kép : 2n – 1 – 1 .

-Thể ba nhiễm: 2n + 1 ; Thể ba kép : 2n + 1+ 1 .ba

-Thể bốn nhiễm: 2n + 2 ; Thể bốn kép : 2n + 2 + 2 .

(n: Số cặp NST) .

*DẠNG ĐỘT BIẾN*	*SỐ TRƯỜNG HỢP TƯƠNG ỨNG VỚI CÁC CẶP NST*
*Số dạng lệch bội đơn khác nhau*	C_n¹ = n
*Số dạng lệch bội kép khác nhau*	C_n² = n(n – 1)/2
*Có a thể lệch bội khác nhau*	A_n^a = n!/(n –a)!

+ VD

Bộ NST lưỡng bội của loài = 24. Xác định:

– Có bao nhiêu trường hợp thể 3 có thể xảy ra?

– Có bao nhiêu trường hợp thể 1 kép có thể xảy ra?

– Có bao nhiêu trường hợp đồng thời xảy ra cả 3 đột biến; thể 0, thể 1 và thể 3?

Giải

* Số trường hợp thể 3 có thể xảy ra:

2n = 24→ n = 12

Trường hợp này đơn giản, lệch bội có thể xảy ra ở mỗi cặp NST nên HS dễ dàng xác định số trường hợp = n = 12. Tuy nhiên GV nên lưu công thức tổng quát để giúp các em giải quyết được những bài tập phức tạp hơn .

Thực chất: số trường hợp thể 3 = C_n¹ = n = 12

* Số trường hợp thể 1 kép có thể xảy ra:

HS phải hiểu được thể 1 kép tức đồng thời trong tế bào có 2 thể 1.

Thực chất: số trường hợp thể 1 kép = C_n² = n(n – 1)/2 = 12.11/2 = 66

* Số trường hợp đồng thời xảy ra cả 3 đột biến: thể 0, thể 1 và thể 3:

phân tích để thấy rằng:

– Với thể lệch bội thứ nhất sẽ có n trường hợp tương ứng với n cặp NST.

– Với thể lệch bội thứ hai sẽ có n – 1 trường hợp tương ứng với n – 1 cặp NST còn lại.

– Với thể lệch bội thứ ba sẽ có n – 2 trường hợp tương ứng với n – 2 cặp NST còn lại.

Kết quả = n(n – 1)(n – 2) = 12.11.10 =1320.

Tuy nhiên cần lưu ý công thức tổng quát cho HS.

-Thực chất: số trường hợp đồng thời xảy ra 3 thể lệch bội = A_n^a = n!/(n –a)! = 12!/(12 – 3)!